อิมโฮเทป

นักประวัติศาสตร์ทางการแพทย์หลายคนยกย่องให้ฮิปโปคราติส แพทย์ชาวกรีกโบราณ (ราว 460-375 ปีก่อนคริสต์ศักราช) เป็นบิดาแห่งการแพทย์ แต่กว่า 2,000 ปี ก่อนที่เขาจะลืมตาดูโลก สถาปนิกและนักบวชชาวอียิปต์นามว่า อิมโฮเทป ได้คิดค้นวิธีการรักษาความป่วยไข้มาแล้วหลายสิบอย่าง นับตั้งแต่วัณโรคไปจนถึงอาการปวดฟันและไขข้ออักเสบ

จริงๆ แล้ว เชื่อกันว่าอิมโฮเทปซึ่งมีชีวิตอยู่ในอียิปต์ราว 2650 ปีก่อนคริสต์ศักราช คือแพทย์คนแรกที่ได้รับการบันทึกชื่อไว้ในประวัติศาสตร์ ในตำแหน่งขุนนางชั้นสูงในสมัยฟาโรห์โจเซอร์ อิมโฮเทปได้บันทึกโรคภัยไข้เจ็บไว้นับร้อยๆ โรค และมีความเชียวชาญด้านการรักษามากเสียจนผู้คนในยุคหลังยังนับถือเขาดุจเทพเจ้าหลังจากเขาเสียชีวิตไปแล้วหลายพันปี

อิมโฮเทปในฐานะสถาปนิกถวายงานแด่องค์ฟาโหร์ ยังได้ออกแบบและสร้างพีระมิดแห่งแรกของอียิปต์ นั่นคือโครงสร้างรูปทรงขั้นบันไดสูง 200 ฟุต เพื่อเป็นที่ฝังพระศพฟาโรห์โจเซอร์ พีระมิดขั้นบันไดซึ่งถือเป็นหนึ่งในสิ่งก่อสร้างขนาดใหญ่หลังแรกๆ ที่เคยมีการสร้างขึ้น ยังคงตั้งตระหง่านอยู่ทางใต้ของกรุงไคโรในปัจจุบัน

แม้ชาติกำเนิดของเขาจะเป็นเพียงสามัญชน แต่อิมโฮเทปก็ได้รับการสถาปนาเป็นนักบวชชั้นสูงแห่งวิหารที่เฮลิโอโพลิส นครหลวงทางศาสนาของอียิปต์ ต่อมาเขาก็ได้รับการเสนอชื่อเลื่อนชั้นเป็นอัครมหาเสนาบดีหรือที่ปรึกษาผู้มีอำนาจสูงสุดในองค์ฟาโรห์

ตำราทางการแพทย์ของอิมโฮเทปซึ่งเชื่อกันว่าได้รับการเขียนบันทึกลงบนม้วนกระดาษปาปิรัสนั้นอาจถือเป็นความพยายามครั้งแรกๆ ในการแยกแยะกระบวนการรักษาตามแบบแผนทางการแพทย์ออกจากความเชื่ออันงมงาย อีกทั้งผลงานเหล่านี้ก็น่าจะได้รับการถ่ายทอดและคัดลอกสำเนาสู่คนรุ่นหลังๆ ต่อมาภายหลังการหลังเสียชีวิตของอิมโฮเทป เขาได้บอกวิธีการรักษาโรคต่างๆ หลายร้อยโรค อย่างเช่น ชาวอียิปต์เชื่อว่าบาดแผลสามารถรักษาได้ด้วยน้ำผึ้ง เซเลอวี่หรือขึ้นฉ่ายสามารถช่วยบรรเทาอาการข้ออักเสบและว่านหางจระเข้มีสรรพคุณช่วยบรรเทาอาการทางผิวหนัง ยาบางขนานได้รักการยืนยันจากนักวิจัยสมัยใหม่ ซึ่งรวมถึงคำแนะนำของเขาในการใช้ต้นอาคาเซียบรรเทาอาการไข้หวัด

ในช่วงหลายศตรวรรษหลังจากเขาเสียชีวิต อิมโฮเทปได้รับการเคารพยกย่องในพลังความสามารถด้านการรักษา และเขาก็ได้รับการยอมรับให้เป็นเทพเจ้าผู้สถิตในวิหารของชาวอียิปต์อย่างเป็นทางการเมื่อ 525 ปีก่อนคริสต์ศักราช